Praca sezonowa

W okresie letnim szczególnie widoczne jest wysokie zapotrzebowanie na pracowników sezonowych, dlatego na rynku pojawia się dużo ofert pracy w tej charakterystyce. W tym czasie nie tylko młodzież szkolna i studenci, ale także osoby dorosłe często decydują się na pracę sezonową niezwiązaną z ich regularną aktywnością zawodową. Czynnikiem motywującym są nie tylko konkurencyjne wynagrodzenia, ale także dodatkowe korzyści, takie jak np. możliwość pracy w atrakcyjnych lokalizacjach.

Praca sezonowa jest formą tymczasowego zatrudnienia i dotyczy branż, które są uzależnione od sezonowości lub warunków atmosferycznych. W Polsce takie zatrudnienie mogą podjąć nie tylko obywatele kraju i Unii Europejskiej, ale także osoby spoza UE. Definicja pracownika sezonowego nie jest sprecyzowana, jednak na podstawie wyroku SN z 03.04.1986 roku za pracownika sezonowego uznaje się tego, kto pracuje przez pewien okres roku w związku z konkretną porą roku i warunkami pogodowymi, które jej towarzyszą.

Gdzie konkretnie można szukać zatrudnienia sezonowego? Hotelarstwo, gastronomia, rozrywka, sprzedaż pamiątek, zbiory, a także budowlanka i wykończeniówka to najpopularniejsze branże intensywnie poszukające rąk do pracy podczas miesięcy wakacyjnych.

Jedną z cech charakterystycznych pracy sezonowej jest wyjazd do obcego kraju. Wskazać można Polaków wyjeżdżających do Niemiec, Francji, Holandii czy Norwegii. W czasie, gdy nasi rodacy przekraczają granice kraju, do Polski spływają cudzoziemcy z Ukrainy, Gruzji, Mołdawii czy Armenii. Są oni mile widzianymi gośćmi, którym polski rynek pracy ma dużo do zaoferowania. Zanim jednak podejmą pracę, należy dopełnić wszelkich formalności.

 

Zmiany w ustawie o cudzoziemcach

Agencje pracy wyspecjalizowane w zatrudnieniu tymczasowym powinny zagwarantować pracownikowi sprawny proces formalizacji zatrudnienia, nie tylko w przypadku rodaków (kiedy procedury są prostsze), ale także wobec cudzoziemców, dla których legalizacja pobytu może czasem okazać się wyzwaniem.

Naprzeciw zmianom na rynku pracy i napływie cudzoziemców wychodzi również ustawodawca, który w Ustawie o cudzoziemcach odświeża przepisy dotyczące uzyskania pozwolenia na pracę, oświadczenia o powierzeniu pracy i zezwolenia na pracę sezonową. Aby uniknąć dotychczasowych trudności proceduralnych, ustawodawca wprowadza usprawnienia związane z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych, a ponadto eliminuje test pracy i wprowadza sprawną procedurę przedłużania zezwoleń. Ustawa przewiduje również rozwiązania, które mają na celu przeciwdziałać wyzyskowi pracowników z zagranicy.

Elektronizacja procedur jest najistotniejszym punktem wprowadzanych w ustawie zmian. Celem jest uproszczenie i przyspieszenie procesu legalizacji pracy. Będzie to możliwe dzięki indywidualnemu kontu na portalu www.praca.gov.pl, które będzie mógł założyć nie tylko cudzoziemiec, ale także osoba go reprezentująca. Za pośrednictwem portalu możliwe będzie zarówno złożenie wniosku, jak i odbiór decyzji. Dodatkowo, system ma prowadzić rejestr wydawanych dokumentów oraz pozyskiwać informację z PIP-u, ZUS-u, SG, KRK, KAS-u czy KRUS-u.

Rezygnacja z testów pracy jest kolejnym usprawnieniem wprowadzanym przez ustawę. Podmiot zatrudniający cudzoziemca będzie zwolniony z obowiązku przedstawienia informacji o braku możliwości zatrudnienia Polaków figurujących na listach bezrobotnych i poszukujących pracy lub o negatywnym wyniku rekrutacji obywateli polskich. Obecnie niski poziom bezrobocia w Polsce sprzyja tej decyzji, jednak ustawodawca zastrzega sobie prawo do wprowadzenia obowiązku wydania przez starostów listy zawodów i rodzajów prac, w których nie będą udzielane zezwolenia na pracę, jeśli sytuacja ta ulegnie zmianie.

Kolejną nowością ma być rezygnacja z konieczności przedłużania dokumentów legalizujących pracę, jeśli warunki tej pracy i stanowisko nie ulega zmianie. Oznacza to, że procedura legalizacji pracy nie rozpoczyna się od początku, a wręcz zostaje automatycznie przedłużona. Konieczne jest złożenie wniosku w ramach procedury przedłużenia jeszcze w czasie ważności zezwolenia na pracę cudzoziemca. Jeśli taki wniosek zostanie złożony to w imię wprowadzanej zasady pierwszeństwa, musi zostać rozpatrzony przez wojewodę w pierwszej kolejności.

Równie ważną ideą realizowaną przez ustawę jest przeciwdziałanie wyzyskowi i nierównemu traktowaniu cudzoziemców. Gwarancją tego ma być system teleinformatyczny, dysponujący szeregiem informacji z instytucji publicznych na temat podmiotów starających się o zezwolenia dla cudzoziemców. Jeśli podmiot okaże się nierzetelny, jego wniosek zostanie odrzucony, co oznacza że nie zatrudni on pracownika z zagranicy na nieuczciwych zasadach. Ustawa reguluje również dodatkowe okoliczności, w których możliwa będzie odmowa zezwolenia na pracę cudzoziemca. Dotyczą one niezgodnej z prawem lub naruszającej prawo działalności podmiotu lub niedopełniania przez podmiot podstawowych obowiązków podatkowych.

Istotny aspekt poruszany podczas nowelizacji ustawy to tzw. ukryta praca tymczasowa i nielegalny outsourcing. Ustawa sprzeciwia się sytuacji, w której cudzoziemiec byłby zatrudniony przez podmiot, który nie jest agencją pracy tymczasowej, a praca byłaby wykonywana na rzecz osoby trzeciej. Warto pamiętać o tym, jak ważne w tym przypadku jest odróżnienie outsourcingu procesowego od outsourcingu pracowniczego – ten pierwszy jest właściwy, podczas gdy ten drugi został uznany przez ustawodawcę za ukrytą formę pracy tymczasowej. Outsourcing procesowy to zlecenie realizacji usługi na zewnątrz przedsiębiorstwa, a outsourcing pracowniczy to „wynajem” pracowników do wykonania konkretnej pracy na rzecz podmiotu trzeciego. W takiej sytuacji właściwym rozwiązaniem jest pośrednictwo agencji pracy tymczasowej, a nie agencji outsourcingu.

 

Zmiana wynagrodzenia minimalnego

Warto wspomnieć, że w Polsce od lipca 2023 roku zmienia się minimalna wysokość wynagrodzenia. Minimalna stawka godzinowa wzrośnie z 22,80 zł brutto do poziomu 23,50 zł brutto. Analogicznie, miesięczna płaca minimalna również wzrośnie – z poziomu 3490 zł brutto do 3600 zł brutto już od 01.07.2023 roku.